Dự thảo Luật PCCC: Quy Định Mới Đối Với Nhà Ở Kết Hợp Kinh Doanh Để Đảm Bảo An Toàn Phòng Cháy
(PLO) – Dự thảo Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ vừa được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận đã đề ra những quy định cụ thể đối với công trình, cơ sở không thể áp dụng được giải pháp kỹ thuật bảo đảm an toàn phòng cháy theo quy định. Theo đó, những công trình này phải chuyển đổi công năng hoặc dừng hoạt động.
Phòng Cháy Chữa Cháy: Vấn Đề Cấp Bách Với Nhà Ở Kết Hợp Kinh Doanh
Vấn đề an toàn phòng cháy, chữa cháy (PCCC) trong các loại hình nhà ở kết hợp kinh doanh, sản xuất đã trở thành tâm điểm của các cuộc thảo luận tại phiên họp chuyên đề pháp luật do Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức vào sáng ngày 14-8. Phiên họp này tập trung vào việc giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, một văn bản pháp luật đang được kỳ vọng sẽ mang đến những cải thiện quan trọng trong việc bảo vệ an toàn cho người dân.
Theo báo cáo của Ủy ban Quốc phòng và An ninh, nhiều đại biểu Quốc hội đã đề nghị cần có các quy định cụ thể và riêng biệt hơn về điều kiện đảm bảo an toàn PCCC đối với các cơ sở nhà ở, đặc biệt là những loại hình nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh. Đây là một loại hình khá phổ biến tại các đô thị lớn, với số lượng gia tăng đáng kể trong thời gian qua.
Nhà Ở Kết Hợp Kinh Doanh: Nguy Cơ Tiềm Ẩn Về An Toàn PCCC
Các công trình nhà ở kết hợp kinh doanh thường có thiết kế phức tạp, nhiều khi không đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn PCCC cơ bản. Hầu hết các tòa nhà này vừa là nơi sinh sống của người dân, vừa là nơi kinh doanh, sản xuất, dẫn đến nguy cơ cao về cháy nổ nếu không được thiết kế và quản lý chặt chẽ.
Trong quá khứ, đã có nhiều vụ cháy lớn gây thiệt hại nghiêm trọng về người và của, bắt nguồn từ những công trình nhà ở kết hợp kinh doanh không đảm bảo an toàn PCCC. Những vụ cháy này không chỉ gây thiệt hại về vật chất mà còn gây nên sự lo lắng trong cộng đồng về mức độ an toàn của các loại hình nhà ở này.
Chính vì lý do này, các đại biểu Quốc hội đã nhấn mạnh sự cần thiết phải bổ sung quy định riêng về điều kiện đảm bảo an toàn PCCC cho các công trình nhà ở kết hợp kinh doanh trong dự thảo Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.
Tách Riêng Điều Luật Về PCCC Đối Với Nhà Ở Kết Hợp Kinh Doanh
Tiếp thu các ý kiến đóng góp từ các đại biểu Quốc hội, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đã phối hợp với cơ quan soạn thảo để nghiên cứu và tách nội dung liên quan đến phòng cháy, chữa cháy đối với nhà ở và nhà ở kết hợp kinh doanh thành hai điều luật riêng biệt trong dự thảo. Cụ thể, Điều 18 quy định về phòng cháy đối với nhà ở, còn Điều 19 quy định về phòng cháy đối với nhà ở kết hợp kinh doanh.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng – An ninh Lê Tấn Tới báo cáo một số vấn đề lớn của dự thảo Luật PCCC và cứu nạn, cứu hộ. Ảnh: PHẠM THẮNG
Điều 19 của dự thảo Luật đã quy định rõ ràng rằng, các công trình nhà ở kết hợp kinh doanh phải đảm bảo đầy đủ các điều kiện an toàn phòng cháy theo quy định của Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ. Những điều kiện này bao gồm việc có biển cấm, biển báo, biển chỉ dẫn về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; khu vực kinh doanh phải được ngăn cách với khu vực để ở.
Bên cạnh đó, Điều 19 cũng đề cập đến những yêu cầu đặc biệt đối với nhà ở được sử dụng vào mục đích kinh doanh hàng hóa nguy hiểm về cháy, nổ. Cụ thể, không được bố trí gian phòng để ngủ xen kẽ trong khu vực kinh doanh; phải có phương tiện báo cháy, giải pháp thông gió, thiết bị báo rò rỉ khí cháy, khí độc theo quy định; và lối thoát hiểm của khu vực để ở phải được ngăn cháy lan với khu vực kinh doanh.
Những Khó Khăn Trong Việc Triển Khai Quy Định Mới
Mặc dù đã có nhiều chỉnh sửa và bổ sung trong dự thảo, một số ý kiến vẫn bày tỏ lo ngại rằng các quy định trong Điều 19 về PCCC đối với nhà ở kết hợp kinh doanh vẫn chưa đủ rõ ràng và khó khả thi trong thực tiễn. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang đã phát biểu tại phiên họp, cho rằng nội dung của Điều 19 còn quá chung chung và khó thực hiện. Ông Giang nhấn mạnh rằng, khi triển khai áp dụng pháp luật, nếu các quy định không rõ ràng, sẽ gây khó khăn không chỉ cho cơ quan thực thi mà còn cho cả người dân.
“Chúng ta yêu cầu phải có phương tiện chữa cháy, giải pháp thông gió… theo quy định nhưng vấn đề là ai quy định cái này thì không rõ”, ông Giang băn khoăn. Ông cho rằng, nhà ở kết hợp kinh doanh là một loại hình rất phổ biến hiện nay, đặc biệt là ở các đô thị lớn, nơi gần như mọi ngôi nhà mặt phố đều kết hợp giữa ở và kinh doanh. Chính vì vậy, nếu không quy định cụ thể trong luật thì cần phải giao cho Chính phủ và Bộ Công an quy định chi tiết hơn.
Phát Biểu Của Chủ Tịch Quốc Hội: Rút Kinh Nghiệm Từ Các Vụ Cháy Lớn
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng có những phát biểu đáng chú ý tại phiên họp. Ông nhấn mạnh rằng, những vụ cháy xảy ra thời gian qua với loại hình nhà ở kết hợp kinh doanh không đủ điều kiện PCCC đã cho chúng ta nhiều bài học kinh nghiệm quý báu. Chính vì vậy, ông đề nghị cần phải đúc kết những bài học này để đưa vào các quy định mới nhằm phòng ngừa tối đa nguy cơ cháy và hậu quả từ cháy.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn. Ảnh: PHẠM THẮNG
Ông Mẫn cũng đặt ra câu hỏi rằng, liệu các quy định về PCCC đối với nhà ở kết hợp kinh doanh trong dự thảo Luật đã đủ phù hợp và khả thi chưa? Ông cho rằng cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo cần phải rà soát kỹ lưỡng hơn khi đưa ra các quy định mới. Các quy định này cần phải mang tính kế thừa, đảm bảo yêu cầu PCCC và cứu nạn, cứu hộ, đồng thời không làm gia tăng quá mức chi phí tuân thủ pháp luật đối với tổ chức và cá nhân.
Xử Lý Các Công Trình Không Đảm Bảo PCCC: Thách Thức Lớn Đối Với Chính Phủ
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Trường Giang. Ảnh: PHẠM THẮNG
Một nội dung khác trong dự thảo Luật cũng thu hút nhiều sự quan tâm là quy định về việc xử lý các công trình, cơ sở không đảm bảo yêu cầu PCCC nhưng đã được đưa vào sử dụng trước ngày Luật có hiệu lực. Theo dự thảo, các công trình không thể áp dụng giải pháp kỹ thuật để đảm bảo an toàn PCCC sẽ phải chuyển đổi công năng sao cho phù hợp với quy mô và tính chất hoạt động của mình. Chính phủ sẽ quy định về lộ trình thực hiện việc này.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang cho biết, trong quá trình giám sát về PCCC, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nhận thấy số lượng cơ sở vi phạm PCCC không giảm mà ngược lại, còn có xu hướng tăng lên. Báo cáo từ Bộ Công an cũng cho thấy rằng, hiện nay mới chỉ có gần 1.500 trong tổng số 7.200 công trình vi phạm PCCC ở 35 địa phương đã được xử lý. Đối với những công trình chưa được nghiệm thu PCCC nhưng đã đưa vào sử dụng, con số này cũng chỉ là gần 3.000 trong tổng số hơn 11.000 công trình.
Ông Giang nhấn mạnh rằng, có những công trình không thể khắc phục được vi phạm PCCC, ví dụ như các tòa nhà HH Linh Đàm ở Hà Nội. “Khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội xuống giám sát ở đó, tôi có hỏi người dân, họ cho biết ngày nào cũng có báo cháy vì chục tòa nhà liền kề như thế thì không biết xử lý thế nào”, ông Giang cho biết.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cũng cho rằng, cần phải rất thực tế trong việc xử lý các công trình vi phạm PCCC, và phải có một khoảng thời gian nhất định để khắc phục vi phạm. Nếu không thể xử lý, cần chuyển đổi công năng của công trình sao cho phù hợp với quy mô và tính chất hoạt động của mình.
Kết Luận
Dự thảo Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ đã có những điều chỉnh quan trọng nhằm tăng cường an toàn PCCC cho các loại hình nhà ở kết hợp kinh doanh, một mô hình phổ biến tại các đô thị Việt Nam. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều ý kiến cho rằng các quy định trong dự thảo Luật cần phải được làm rõ hơn để có thể triển khai hiệu quả trong thực tiễn.
Các đại biểu Quốc hội và các cơ quan thẩm tra, soạn thảo sẽ tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện dự thảo Luật, với mục tiêu cuối cùng là đảm bảo an toàn cho người dân và giảm thiểu tối đa nguy cơ cháy nổ trong cộng đồng.
